Çanakkale Aynalı Çarşı

Çanakkale‘yi her yıl ziyaret ettiğimizde mutlaka yeni bir köşesini görmeye gidiyoruz ailecek. Bu sefer listemizde hepimizin bildiği o ünlü türkünün geçtiği Aynalı Çarşı var.

Evliya Çelebi seyahatnamesinde Çanakkale‘de yer alan bir çarşıdan bahsetmiş. Bu çarşı ile Aynalı Çarşıdan mı yoksa başka bir yeri mi anlatmış olduğu bilinmemekle beraber burada yer alan yapının Çanakkale Savaşlarında İngiliz donanması tarafından ahır olarak kullanıldığı ya da bombalandığı söyleniyor. Kısacası eskiden beri böyle bir çarşı varmış…

Çarşı Caddesi üzerinden yürüyerek geldiğiniz Aynalı Çarşının giriş kapısının önünde durun. Hemen başınızı yukarı kaldırdığınızda beyaz mermere yazılmış bir kitabe olduğunu göreceksiniz. Üç farklı dilde yazılmış olan kitabenin orijinal olduğunu uzmanlar belirtiyor. Osmanlıca, Fransızca ve İbranice yazılmış olan bu kitabede, Sultan II. Abdülhamid Han’ın emri ve Musevi cemaatinden Halyo isimli beyin katkılarıyla çarşının yapıldığı yazıyormuş (Kitabe tarihi: Kasım- Aralık 1889) Yalnız dikkatinizi çekmek istiyorum, çarşının aynalı olduğu hiiiiç belirtilmemiş.

Aynalı Çarşının diğer kapısının üzerinde yer alan eski yazı

Evet bu ayna nitelendirmesi öyleyse nasıl gelmiş bu çarşının önüne konuvermiş. Tabi ki Kastamonulu olduğu bilinen Çanakkale‘ye savaşa gelen bir askerimizin türküsünden çıktığı söyleniyor.

Pekiii aynayı nerede görmüş askerimiz? Onun içinde şöyle anlatıyor uzmanlar; Eskiden atların gözlerinin yanlarına takılan nesneye ayna denirmiş ve çarşıda bunlar satılıyormuş. Ya da o zamanlar yine bu çarşıda cepte taşınabilen aynalar satılırmış. Öyleyse neden çarşıya girdiğinizde her yerde ayna var, o da sonradan  ünlü türküye uygun olsun diye yapılan kreatif mimari bir çalışma olduğunu düşünüyorum.

2001 yılında Çanakkale Belediyesi, Aynalı Çarşının harabe görüntüsünü düzeltmek amacıyla restorasyona başlıyor. Assos taşların kullanıldığı, tavanların güzel Türk motifleriyle bezendiği, çarşı koridorunun aynalarla biçimlendiği, kırmızı kemerli kapıların olduğu 14 dükkanlık Mısır Çarşısı benzeri bir yapı 2007 yılında hizmete açılıyor. Çanakkale‘nin eski bir caddesi üzerinde ona yakışacak estetikte yapılan bu çarşı içimizi ısıttı diyebilirim. Tarihi değerlerimizin bu şekilde değerlendirilip topluma kazandırılması gerçekten büyük başarı, herkesin mutlaka gidip gezmesi gerekli bana göre.

Aynalı Çarşıda yer alan dükkanlar

Yalnız bu noktada küçücük bir parantez açmak ve hatta belki de haddim olmayarak bir öneride bulunmak isterim. Böylesi tarihi bir binaya alışveriş ya da gezmeye gittiğinizde nelerin satıldığını ya da sergilendiğini görmek isterdiniz? İğne oyaları, danteller, resimler, fotoğraflar, baharatlar, yerel tatlar, eski antika eşyalar gibi pek çok Çanakkale‘ye özgü değerleri görmek isterdim. Zaten çocuklarla Aynalı Çarşıyı ziyarete etmekteki en büyük sebebim onlara yerel zanaatkarlarımızın neler yaptıklarını  göstererek anlatmaktı. Belki de fazla bir beklenti oldu benim ki… Neler mi bulduk dükkanlarda?  Bildiğiniz Tahtakale’de satılan ıncık cıncık hediyelik eşya ne varsa burada Aynalı Çarşı‘daydı. Halbuki ben neler düşleyerek gitmiştim. Elbette burada emeğiyle satış yapan değerli iş yeri sahiplerine diyeceğim bir şey yok. Onların keselerine bereket versin. Ama böyle bir tarihi çarşının içerisine Eskişehir Odunpazarı örnek alınarak yerel sanatlara ait atölyeler açılsa ne kadar güzel olurdu. Gelen müşteriler bunları arıyor aslında…. Mesela Eskişehir’deki cam sanatı bizi çok etkilemişti ya da lületaşından yapılan eserlere bakmaya doyamayıp üstüne pek çok hediyelik eşya almıştık eşe dosta verilmek üzere. Bu şekilde açılırsa tarihi Aynalı Çarşının anlamı daha da artacak hem de yerel sanatlarımızın gelişmesine etkisi olacaktır.

Çanakkale’de yer alan bu caddenin üzerinde yer alan dükkanlar… AVM’lerden önce Bakırköy’de açık havada alışveriş yapardık, bana o günleri anımsattı.

Aynalı Çarşı hakkında bilinmesi gereken anne gözünden bazı önemli noktalar;

Özel araçla giderseniz yakınında yer alan otoparklara verebilirsiniz.

Çarşıya yakın lokmacıda bir şeyler atıştırmanızı tavsiye ederim. Eğer hoşunuza gitmezse arkasında yer alan organik dükkandan sandviç yaptırabilirsiniz.

Pusetle çok rahat dolaşabilirsiniz. Çarşı öyle çok kalabalık değil.

Çarşının arkasında yer alan Çınar ağacının altında keyifli bir çay için ki tarihi biraz daha hissedin.

Çarşı caddesi üzerinde yer alan dükkanları gezebilirsiniz.

Buradan sonra Truva Antik Kentini görmeye gidebilirsiniz. Ya da sahil tarafında yürüyüşe çıkabilirsiniz. Çarşıyı gezmek en fazla yarım saat alıyor zaten. En çok park etmek ve sonra ne yesek acaba diyen çocuklara yer bulmak vakit alıyor.

Çocuklarla yapmış olduğumuz Çanakkale Aynalı Çarşı ziyaretimizde izlenimlerimden biraz bahsetmek istedim sizlere. Umarım ziyaretinizin planlamasında yazımın yararı olur. Eğer öyleyse başka arkadaşlarınızla da paylaşmayı unutmayın ki onlarda faydalansın değil mi 😉

Eceabat’tan Çanakkale’nin görünüşü

Son olarak 2018 Çanakkale gezimizde çocuklarla Kilitbahir Kale Müzesindeki sergileri de ziyaret ettik. Merak ederseniz, aşağıda linkini vermiş olduğum yazıma bir tıklayıp, detaylı bilgi ve fotoğraflara da bir göz atabilirsiniz.

Kilitbahir Kale Müzesi hakkında detaylı bilgi ve fotoğrafları bir önceki yazımda paylaşıyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.